συντεταγμένες γεωγραφικές

συντεταγμένες γεωγραφικές
Για τον ακριβή προσδιορισμό οποιουδήποτε σημείου πάνω στη Γη, καταφεύγουμε σ’ ένα ιδιαίτερο σύστημα συντεταγμένων, οι οποίες συνίστανται από το πλάτος και το μήκος και έχουν ως βασική αναφορά τον Ισημερινό και τον πρωτεύοντα ή αρχικό μεσημβρινό. Ο ισημερινός είναι ο μέγιστος κύκλος της γήινης επιφάνειας, του οποίου τα σημεία απέχουν εξίσου από τους πόλους, το επίπεδο του διέρχεται από το κέντρο της Γης και τέμνει κάθετα τον άξονα περιστροφής της. Ο ισημερινός διαιρεί τη γήινη σφαίρα σε δύο ημισφαίρια, το βόρειο και το νότιο. Ο πρωτεύων ή αρχικός μεσημβρινός (ο οποίος διέρχεται από τους πόλους, το επίπεδο του συναντά τον άξονα της Γης και είναι κάθετο προς τον ισημερινό) είναι, κατά διεθνή σύμβαση, ο μεσημβρινός που διέρχεται από το αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς (Λονδίνο) και χωρίζει τη Γη στο ανατολικό και δυτικό ημισφαίριο. Πολλές χώρες χρησιμοποιούν, για ιδιαίτερες ανάγκες τοπικού χαρακτήρα και κυρίως για τη χαρτογράφηση, το μεσημβρινό που περνά από την πρωτεύουσα τους. Το γεωγραφικό πλάτος ενός σημείου είναι η γωνιώδης απόσταση του συγκεκριμένου σημείου από του Ισημερινού και εκφράζεται σε μοίρες. Μετριέται από 0°-90° επί του μεσημβρινού κύκλου, με αρχή τον ισημερινό. Το γεωγραφικό μήκος είναι επίσης η γωνιώδης απόσταση του σημείου με τον πρωτεύοντα μεσημβρινό του Γκρήνουιτς και μετριέται σε μοίρες, από 0°-180° επί του ισημερινού κύκλου με αρχή το σημείο συνάντησης του πρωτεύοντος μεσημβρινού με τον Ισημερινό. Ο προσδιορισμός του πλάτους γίνεται με ειδικά όργανα (βλ. λ. εξάς) με τη μέτρηση του ύψους του πολικού αστέρα από τον ορίζοντα κατά τη νύχτα ή του Ήλιου κατά την ημέρα, τη στιγμή της μεσουράνησης του. Το γεωγραφικό πλάτος μπορεί, κατά συνέπεια, να οριστεί ως η γωνία που περιλαμβάνεται μεταξύ του οριζόντιου επίπεδου, όπου βρίσκεται το σημείο, και της οπτικής ακτίνας προς τον ουράνιο πόλο. Πραγματικά, η γωνία Ρ CE, δηλαδή η γωνιώδης απόσταση του σημείου Ρ από τον ισημερινό EE’ είναι ίση προς την APN’, που είναι η γωνία μεταξύ του επίπεδου του ορίζοντα (AB), του σημείου Ρ και της οπτικής ακτίνας προς τον ουράνιο πόλο (N’) δεδομένου ότι είναι αντίστοιχα συμπληρωματικές των γωνιών Ν CP και Ν’Ρ’C’ που είναι μεταξύ τους ίσες. Πολύ δυσκολότερος ήταν ο υπολογισμός του μήκους, που προσδιοριζόταν, με πολύ μικρή προσέγγιση, με βάση το χρόνο, που ήταν απαραίτητος για να διανυθούν ορισμένες αποστάσεις. Τώρα το μήκος υπολογίζεται με χρονόμετρα ακρίβειας, από τη διαφορά και της ώρας του πρωτεύοντα μεσημβρινού και της πραγματικής τοπικής ώρας, που μεταδίνεται από το ραδιόφωνο με ωριαία σήματα. Το πλάτος και το μήκος μετρούνται σε μοίρες και σε πρώτα και δεύτερα λεπτά τόξου. Το μήκος μπορεί επίσης να προσδιοριστεί και σε ώρες με την αντιστοιχία ότι 1 ώρα = 15 μοίρες, 1 λεπτό = 15’ τόξου και 1 δευτερόλεπτο = 15’ τόξου. Οι δύο συντεταγμένες προσδιορίζουν το γεωγραφικό στίγμα. Γεωγραφικές συντεταγμένες του σημείου Ρ: το πλάτος είναι 50° βόρειο· το μήκος 60° νότιο.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • γεωγραφικές συντεταγμένες — Βλ. λ. συντεταγμένες, γεωγραφικές …   Dictionary of Greek

  • ηλιογραφικές συντεταγμένες — Οι συντεταγμένες που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της θέσης σημείων πάνω στην επιφάνεια του Ηλίου. Ορίζονται αντίστοιχα προς τις γεωγραφικές συντεταγμένες της Γης. Ο άξονας περιστροφής του Ηλίου ορίζει τους δύο πόλους: ο μέγιστος κάθετος …   Dictionary of Greek

  • συντεταγμένη — η, Ν 1. συν. στον πληθ. οι συντεταγμένες αριθμοί ή ζεύγη αριθμών ή τριάδες ή τετράδες αριθμών με τη βοήθεια τών οποίων καθορίζεται η θέση ενός σημείου ευθείας, επιπέδου, τού χώρου ή τού χρονοχώρου, αντίστοιχα 2. φρ. α) «άξονες συντεταγμένων»… …   Dictionary of Greek

  • αζιμουθιακή διόπτρα — (Αστρον.). Αστρονομικό όργανο που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της θέσης ενός ουράνιου σώματος στις συντεταγμένες του ορίζοντα: ύψος και αζιμούθιο. Η διόπτρα του οργάνου μπορεί να μετατοπίζεται κατά μήκος δύο αξόνων, ενός οριζόντιου και… …   Dictionary of Greek

  • εξάς — (Αστρον.). Αστερισμός του ζωδιακού κύκλου. Η ονομασία του αποδόθηκε από τον Εβάλιο, προς τιμήν του εξάντα του Τύχωνος Μπραχέ. Βρίσκεται στα Ν του ζωδιακού κύκλου, κοντά στον Ισημερινό και κάτω από τον αστερισμό του Λέοντα. Αποτελείται από αστέρια …   Dictionary of Greek

  • ναυσιπλοΐα — Η πρακτική και η τεχνική του πλου. Διακρίνεται σε θαλάσσια ν. και σε ν. κλειστών υδάτων: η πρώτη περιλαμβάνει την ποντοπλοΐα, που εκτείνεται σε όλες τις θάλασσες και τους ωκεανούς, και την ακτοπλοΐα, που περιορίζεται στις κλειστές θάλασσες και… …   Dictionary of Greek

  • ραδιογωνιόμετρο — Ραδιοηλεκτρική διάταξη, που χρησιμεύει για τον προσδιορισμό της κατεύθυνσης από την οποία προέρχονται τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα ενός πομπού. To Ρ., του οποίου η αρχική επινόηση ανάγεται στις αρχές του αιώνα μας, αποτελείται βασικά από ένα… …   Dictionary of Greek

  • στίγμα — Όρος που προέρχεται από το ρήμα στίζω, που σημαίνει σημαδεύω με μυτερό ή με καυτό εργαλείο την περιουσία μου. Σ. λέγεται το σημάδι που μένει από το κέντημα μυτερού εργαλείου, αλλά και ο λεκές, η βούλα ή η φακίδα ή και το σημάδι που εμφανίζεται… …   Dictionary of Greek

  • αεροπορικός διάδρομος ή αεροδιάδρομος — Εναέριος διάδρομος μέσα στον οποίο κινούνται τα αεροπλάνα, κυρίως για την αποτροπή ατυχημάτων και συγκρούσεων. Οι α.δ. καθορίζονται διεθνώς με γεωγραφικές συντεταγμένες ή με ραδιοναυτιλιακά μέσα και διακρίνονται σε δύο κυρίως κατηγορίες: α) στους …   Dictionary of Greek

  • πόλοι — Ονομάζονται π. τα σημεία στα οποία μια διάμετρος, κάθετη προς το επίπεδο ενός μεγίστου κύκλου μιας σφαίρας και διερχόμενη από το κέντρο της, συναντά την επιφάνεια της ίδιας σφαίρας. Υπάρχουν έτσι οι π. του Γαλαξία στο γαλαξιακό σύστημα, οι π. της …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”